Scan barcode
A review by operanerd
De naam van de roos & Naschrift by Umberto Eco
"Ik begon te schrijven in maart '78, gedreven door een nog zeer pril idee. Ik had zin om een monnik te vergiftigen."
Dit boek stond jaren op mijn planken te verstoffen. Ik heb lang gewacht met het lezen ervan, omdat ik bang was dat ik het niet zou begrijpen en daarmee zou bewijzen dat ik niet geschikt was voor de Grote Klassieken der Literatuur. Dat bleek gelukkig maar half waar te zijn.
Uiteindelijk heb ik ruim twee maanden over dit boek gedaan. Ik heb het regelmatig weggelegd omdat het leven in een 14e eeuwse abdij vol chagrijnige en egoïstische mannen met een verborgen agenda me teveel werd. Ik raakte af en toe gefrustreerd door de uitgebreide passages over de vertakkingen van het katholicisme en de lezingen over de getallensymboliek in de architectuur. Ik dacht dat ik gewoon aan een misdaadroman was begonnen, maar hoe dieper ik in het boek kwam, hoe meer lagen door het verhaal heen geweven werden. Dat is ook de enige manier waarop ik dit boek aan iemand zou omschrijven: een weefsel. Het pulseert met bloed en energie, is ingewikkeld en onvoorspelbaar. In zijn naschrift licht Eco zijn schrijfproces toe, waardoor mijn waardering voor de grootsheid van de onderneming toenam en het gevoel van pretentie wat me af en toe bekroop tijdens het lezen nagenoeg volledig wegviel. Alsnog kan ik geen waardeoordeel aan dit boek hangen in de vorm van sterren op Goodreads. Heb ik alles begrepen? Nee. Heb ik van alles genoten? Ook niet. Had ik een ander einde gewild? Misschien wel. "De naam van de roos" was niet wat ik dacht dat het zou zijn, het was ook niet wat ik wílde dat het was, maar het is me wel duidelijk dat dit boek een meesterwerk is.
"Welke model-lezer wilde ik, terwijl ik schreef? Een medeplichtige, dat zeker, die mijn spel meespeelde. (...) Een tekst moet de lezer de ervaring geven van een gedaanteverandering. Jij denkt dat je sex wilt, en misdaad-intriges waarin aan het eind de schuldige ontdekt wordt, en veel actie, maar tegelijkertijd zou je je ervoor schamen een eerbiedwaardig stuk rommel in je handen gedrukt te krijgen, bestaand uit de afgehakte handen van de dode heldin en mysterieuze kloostersmeden. Goed, dan geef ik je Latijn, en weinig vrouwen, en theologie in overvloed en bloed met liters tegelijk zoals in de Grand Guignol, zodat jij zegt 'maar dat is valsspelen, ik doe niet mee!'. En dan zul je je wel aan me moeten overgeven, en de rilling voelen van de oneindige almacht van God, die de wereldorde teniet doet. En dan, als je slim bent, merken hoe ik je in de val heb gelokt, omdat ik het je tenslotte gezegd heb bij iedere stap die je deed, en je wel degelijk waarschuwde dat ik je de verdoemenis in sleurde, maar het mooie van een verbond met de duivel is dat je het sluit terwijl je goed weet met wie je te doen hebt. Waarom word je anders beloond met de hel?"
Dit boek stond jaren op mijn planken te verstoffen. Ik heb lang gewacht met het lezen ervan, omdat ik bang was dat ik het niet zou begrijpen en daarmee zou bewijzen dat ik niet geschikt was voor de Grote Klassieken der Literatuur. Dat bleek gelukkig maar half waar te zijn.
Uiteindelijk heb ik ruim twee maanden over dit boek gedaan. Ik heb het regelmatig weggelegd omdat het leven in een 14e eeuwse abdij vol chagrijnige en egoïstische mannen met een verborgen agenda me teveel werd. Ik raakte af en toe gefrustreerd door de uitgebreide passages over de vertakkingen van het katholicisme en de lezingen over de getallensymboliek in de architectuur. Ik dacht dat ik gewoon aan een misdaadroman was begonnen, maar hoe dieper ik in het boek kwam, hoe meer lagen door het verhaal heen geweven werden. Dat is ook de enige manier waarop ik dit boek aan iemand zou omschrijven: een weefsel. Het pulseert met bloed en energie, is ingewikkeld en onvoorspelbaar. In zijn naschrift licht Eco zijn schrijfproces toe, waardoor mijn waardering voor de grootsheid van de onderneming toenam en het gevoel van pretentie wat me af en toe bekroop tijdens het lezen nagenoeg volledig wegviel. Alsnog kan ik geen waardeoordeel aan dit boek hangen in de vorm van sterren op Goodreads. Heb ik alles begrepen? Nee. Heb ik van alles genoten? Ook niet. Had ik een ander einde gewild? Misschien wel. "De naam van de roos" was niet wat ik dacht dat het zou zijn, het was ook niet wat ik wílde dat het was, maar het is me wel duidelijk dat dit boek een meesterwerk is.
"Welke model-lezer wilde ik, terwijl ik schreef? Een medeplichtige, dat zeker, die mijn spel meespeelde. (...) Een tekst moet de lezer de ervaring geven van een gedaanteverandering. Jij denkt dat je sex wilt, en misdaad-intriges waarin aan het eind de schuldige ontdekt wordt, en veel actie, maar tegelijkertijd zou je je ervoor schamen een eerbiedwaardig stuk rommel in je handen gedrukt te krijgen, bestaand uit de afgehakte handen van de dode heldin en mysterieuze kloostersmeden. Goed, dan geef ik je Latijn, en weinig vrouwen, en theologie in overvloed en bloed met liters tegelijk zoals in de Grand Guignol, zodat jij zegt 'maar dat is valsspelen, ik doe niet mee!'. En dan zul je je wel aan me moeten overgeven, en de rilling voelen van de oneindige almacht van God, die de wereldorde teniet doet. En dan, als je slim bent, merken hoe ik je in de val heb gelokt, omdat ik het je tenslotte gezegd heb bij iedere stap die je deed, en je wel degelijk waarschuwde dat ik je de verdoemenis in sleurde, maar het mooie van een verbond met de duivel is dat je het sluit terwijl je goed weet met wie je te doen hebt. Waarom word je anders beloond met de hel?"