Liefdevol portret van een orthodox joodse familie. Meteen goesting om de Joodse wijk in Antwerpen te gaan verkennen.

Ik vond het erg teleurstellend. De wereld van de joden van Antwerpen was mij al bekend, dus er viel weinig nieuws te rapen voor mij. Daarnaast vond ik de opmerkingen en redevoeringen van de schrijfster vaak pedant. Wel vlot geschreven.

4.5 stars. Very interesting book providing insight to the Orthodox Jewish Religion. I found the author could be quite selfish and arrogant in her writing style at some points.

Met heel veel interesse gelezen. Ook wel confronterend, ja, door het besef hoe weinig dat je weet (soms wilt weten?) over 'de ander'. Een aanrader.

Margot Vanderstraeten (° 1967) is a Flemish reporter and novel writer. This novel is the autobiographical account of her relation with the Jewish community in Belgium: 30 years ago she worked as a working student for an orthodox Jewish family in Antwerp, supporting their children in their homework. Gradually she became intimately acquainted with the very particular customs of this community. Vanderstraeten particularly struggled with the of paradox of the Jewish obsession to stay under the radar, keeping distance of Western society, and at the same time holding on to own dress codes, own shops, own public celebrations, etc. through which they become very visible. Unfortunately, this book hasn’t been translated in English yet. Dutch review below.

Het is al ontelbare keren gezegd: dit is een aangename en boeiende introductie tot de leefwereld van de joden in België. Vanderstraeten put daarvoor uit haar eigen ervaring als werkstudent voor een joodse familie in Antwerpen, 30 jaar geleden, een familie waarmee ze ook nadien contact bleef houden. Het leuke is vooral dat ze ons echt in haar autobiografisch verhaal meeneemt, en door de ogen van de naïeve maar tegelijk erg directe Margot naar de joodse gemeenschap met zijn vele eigen gebruiken en geheimen laat kijken. De focus daarbij ligt onvermijdelijk op haar worsteling met een grote paradox: de obsessie van de joodse mensen om onder de radar te blijven, niet op te vallen en tegelijk het hardnekkig vasthouden aan de eigen identiteit (inzake kledij, man-vrouw-verhouding, eigen feesten enz.) waardoor ze net des te meer opvallen. “Hoe kon een minderheid zich zo nadrukkelijk willen onderscheiden van een meerderheid? (….) Hoe pretentieus – of angstig – moest je daarvoor zijn? Hoe blind voor de eigen geschiedenis: het samenklittende volk was zopas nog vijand nummer één van Duitsland en consorten, maar nu, pakweg veertig jaar later, zocht het nog altijd de afzondering op? In het leger wist iedereen dat een camouflagepak levens kon redden. Maar uitgerekend deze mensen, met een geschiedenis vol vervolging, deden er alles aan om op te vallen?”

Vanderstraeten blijft heel het boek lang worstelen met die paradox. En dan blijkt die familie waar ze voor werkt bovendien nog ‘modern orthodox’ te zijn, dus niet eens tot de radicaalste richtingen zoals de chassidim te behoren; anders was ze er uiteraard nooit binnengeraakt.

Dit boek volgt de chronologische lijn, van 1987 tot nu, maar de auteur heeft de diverse aspecten van het jodendom over het hele verhaal uitgesmeerd. Tot op het laatst blijven de joodse eigenheden haar verbazen en prikkelen. Dat ze ook gevoelige thema’s als de holocaust en de kwestie Israël niet uit de weg gaat, en geregeld een kritische noot plaatst, siert haar. Ze doet dit over het algemeen niet te belerend, al gaat het verhaal op sommige momenten iets teveel over in een reportage. Bovenal blijkt uit de interactie tussen Vanderstraeten en de familie ondanks geregelde wrijvingen een groot wederzijds respect. Dit boek biedt uiteraard geen diepte-analyse, maar het is informatief én aardig om te lezen. Mooi.